Dlaczego czworakowanie jest ważne.

Czworakowanie to ważny etap w rozwoju niemowląt. Jest to naprzemienny ruch kończyn górnych i dolnych, dzięki czemu rozwija się układ nerwowy dziecka i koordynacja całego ciała. Czworakowanie dobrze wpływa na postawę ciała, gdyż wzmacnia wszystkie mięśnie posturalne. Po opanowaniu tej umiejętności dziecko może eksplorować otoczenie. W końcu maluch może sam sięgnąć po zabawkę oddaloną o kilka metrów, a co najważniejsze rozwija się jego mózg.

1.Kiedy dziecko powinno zacząć czworakowanie?

Niemowlę najpierw utrzymuje ciężar ciała na kończynach górnych. W raz z wiekiem zaczyna przenosić go na tułów, aż w końcu obciąża kończyny dolne. Na początku niemowlę uczy się kręcić wokół własnej osi, siedzieć bez podparcia, pełzać na brzuchu. Później przyjmuje pozycję czworaczą, w której waha się w przód i w tył, ucząc się prawidłowego przenoszenia ciężaru. Dopiero pod koniec 1 roku życia robi swoje pierwsze kroki. Najpierw porusza się do tyłu, a dopiero później w przód. Najczęściej w 8-10 m.ż układ mięśniowo – szkieletowy jest gotowy do rozpoczęcia raczkowania. Jest to jednak bardzo indywidualne, niektóre dzieci raczkują wcześniej, inne później, a część z nich w ogóle pomija tę fazę. Przedział czasowy, w którym niemowlęta osiągają tę umiejętność to 5,5-13,5 miesiąca.

2. Nie wszystkie dzieci czworakują.

Statystyki pokazują, że 10% dzieci pomija etap czworakowania i po opanowaniu siadu, przechodzą do stania, a następnie do chodzenia. Zazwyczaj kryje się za tym jakaś przyczyna, np. dziecko było sadzane zbyt wcześnie lub podciągane do chodu i prowadzone za rączkę. Również akcesoria dla dzieci nie stymulują czworakowania. Przykładem mogą być chodziki, które nie uczą prawidłowego obciążania kończyn, nie ćwiczą równowagi i nie wzmacniają mięśni. Na pierwszy rzut oka nie widać różnicy między dzieckiem, które raczkowało i tym, które ominęło ten etap. Dopiero dogłębna obserwacja dziecka pozwoli nam wychwycić czego się nie nauczyło na skutek pominięcia tej fazy.

Czworakowanie wpływa na odpowiednią dystrybucję napięcia mięśniowego w obrębie kończyn górnych oraz ma pływ na motorykę małą. Dziecko, które ominęło ten etap może za słabo lub zbyt mocno trzymać kredkę w rączce, rysując, robi dziurę w kartce lub bardzo delikatnie dociska kredkę. Pełzanie, czworakowanie, przechodzenie z czworaków do siadu, siad boczny to aktywności, które dają dziecku możliwość wielokrotnego trenowania zmian pozycji, równowagi, a także naprzemienności i koordynacji ruchowej. Dlatego u dziecka, które pominęło etap raczkowania można zaobserwować zaburzenia równowagi. Może się ono częściej przewracać, gdyż nie wytworzyło odpowiednich reakcji obronnych. Dziecko takie ma mniejsze doświadczenie motoryczne, dlatego wykazuje problemy ze zmiana pozycji z wyższej na niższą i na odwrót.

3. Inne dzieci czworakują, a Twoje akurat nie chce?

Bez paniki, czworakowanie to skomplikowana umiejętność i wymaga skoordynowania wszystkich opanowanych do tej pory umiejętności. Do raczkowania warto dziecko zachęcać, ale nie zmuszać. Należy stworzyć dobre warunki do raczkowania. Już od pierwszych dni życia należy układać dziecko na brzuchu, gdyż pozwoli to dziecku przyzwyczaić się do tej pozycji, a w późniejszym okresie nie będzie płakało, manifestując swoją niechęć do takiego układania. Dziecko układamy na podłodze lub na macie, ważne żeby podłoże było twarde, gdyż to umożliwi osiąganie kolejnych zdolności motorycznych. Ponadto, podłoga nie może była śliska, gdyż nóżki malucha będą się rozjeżdżały na boki, przez co będzie mu trudniej utrzymać środek ciężkości nad podłożem. W pobliżu dziecka umieść zabawki, zachęć je do sięgania po nie. Z czasem będzie próbowało podnosić się i obrać, aby je chwycić. Zmotywuj malucha do wysiłku, nie wyręczaj go we wszystkim, zapewnij mu swobodę ruchu.

4. Wczesne raczkowanie to dobry objaw u dziecka.

Jeśli Twoje dziecko zaczęło raczkować znacznie wcześniej niż w 8 m.ż. to wyraz tego, że jego półkule mózgowe rozwijają się w dobrym tempie, a współpraca między nimi jest na wysokim poziomie. Również napięcie mięśniowe jest prawidłowe. Niektóre wyniki badań wykazują, że dzieci, które zaczęły wcześniej raczkować, szybciej uczą się czytać, liczyć i pisać.

5. Czworakowanie ma wpływ na integrację odruchów pierwotnych.

Raczkowanie pozwala zintegrować tzw. odruch ATOS. Polega on na tym, że przy obrocie główki do boku, zgina się rączka po przeciwnej stronie. Zazwyczaj odruch ten zanika w 6 m.ż. Jednak u niektórych dzieci odruch ten potrafi przetrwać bardzo długo, co utrudnia opanowanie równowagi i koordynacji ruchowej. Czworakowanie daje możliwość wygaszenia tego odruchu. Oprócz tego ma wpływ na odruch STOS oraz doskonalenie poczucia rytmu, współpracę obu półkul mózgowych i koordynacje naprzemiennych ruchów. Raczkowanie jest ważne również u dzieci z asymetrią, gdyż pozycja ta równomiernie obciąża całe ciało, dzięki czemu wpływa na normalizację napięcia mięśniowego

Podsumowanie

Mam nadzieję, że już wiesz dlaczego czworakowanie jest ważne. Jeżeli chcesz dowiedzieć się, jak zachęcić dziecko do czworakowania, zajrzyj tutaj.