• Magdalena AdaśSkuteczna fizjoterapia dzieci

Plecy okrągłe to jedna z wad postawy występująca zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Jak rozpoznać plecy okrągłe u dziecka? Jak leczyć plecy okrągłe? Czy są ćwiczenia na plecy okrągłe? O tym w dzisiejszym artykule.

Plecy okrągłe

Plecy okrągłe to wada postawy występująca w odcinku piersiowym kręgosłupa. W kręgosłupie wyróżniamy 4 krzywizny w płaszczyźnie strzałkowej:

  • lordoza szyjna,
  • kifoza piersiowa,
  • lordoza lędźwiowa oraz
  • kifoza krzyżowa.

Plecy okrągłe to stan, w którym pogłębiona jest kifoza piersiowa. U zdrowego dziecka obserwujemy wygięcie kręgosłupa ku tyłowi w odcinku piersiowym. Jeśli to wygięcie jest znacznie większe niż przeciętnie, mówimy o plecach okrągłych. Oprócz wadliwego ustawienie pleców zmiany można też zaobserwować w innych częściach ciała – przodopochylenie barków, spłaszczenie górnej części klatki piersiowej, zmniejszenie ruchomości żeber, zmiana ustawienia głowy.

Jak rozpoznać plecy okrągłe u dziecka?

Pierwsze symptomy pleców okrągłych są trudne do zaobserwowania. Jednak systematyczna obserwacja dziecka pozwoli Ci na wychwycenie niepokojących objawów. Typowe symptomy pleców okrągłych to:

  • pogłębiona kifoza piersiowa (zaokrąglone plecy),
  • skulona sylwetka, garbienie się,
  • barki i głowa wysunięte do przodu,
  • spłaszczona, zamknięta klatka piersiowa,
  • odstające łopatki,
  • wystający brzuch,
  • obwisły biust,
  • organicznie ruchomości kręgosłupa.
Zdrowy kręgosłup vs plecy okrągłe

Plecy okrągłe – przyczyny powstawania.

Najczęstszą przyczyną pleców okrągłych jest długotrwałe utrzymywanie niewłaściwej – zgarbionej – pozycji ciała. Garbienie się przez znaczną część dnia przyczynia się do powstawania nierównowagi mięśniowej. Mięśnie z przodu klatki piersiowej na skutek utrzymywania w ciągłym ściśnięciu ulegają przykurczowi. Natomiast mięśnie grzbietu są nadmiernie rozciągnięte i zbyt osłabione, by przywrócić ciało do prawidłowej postawy.

Plecy okrągłe mogą być konsekwencją skoliozy. Zdarza się, że wada ta występuje od urodzenia i ma podłoże genetyczne. Inne przyczyny to występowanie garbu w jednostkach chorobowych takich jak: choroba Scheuermanna, gruźlica, krzywica, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.

Plecy okrągłe – konsekwencje

  • Długotrwale utrzymujące się plecy okrągłe będą przyczyniać się do zmniejszania przestrzeni międzyżebrowych, a tym samym do zmniejszania pojemności oddechowej klatki piersiowej oraz do niewłaściwego ustawienia narządów wewnętrznych.
  • Może to skutkować dusznością i problemami z oddychaniem, a tym samym Scheuermanna większą tendencją do powstawania chorób górnych dróg oddechowych i astmy.
  • Pochylanie się w przód powoduje zaciskanie szczęki i mięśni twarzy, co może prowadzić do deformacji zgryzu oraz napięciowych lub migrenowych bólów głowy.
  • Garbienie się podczas siedzenia wywiera ucisk na narządy wewnętrzne i spowalnia perystaltykę jelit, co wiąże się z wieloma problemami trawiennymi.
  • Długotrwale utrzymująca się wada może powodować trwałe deformacje – tzw. garb piersiowy.
  • Ból okolicy głowy, szyi, pleców. Nieprawidłowa postawa wpływa na przeciążanie i osłabianie mięśni, co może manifestować się bólem.
  • Brak pewności siebie. Zgarbione dziecko ma mniej energii i jest apatyczne. Niechętnie bawi się z innymi, gdyż odstaje od grupy.

Plecy okrągłe – jak leczyć?

Jeżeli wada wykryta jest na wczesnym etapie zaawansowania, wtedy możemy liczyć na pełne wyleczenie. Rehabilitacja polega na normalizacji napięcia mięśniowego. W tym celu należy rozciągać przykurczone mięśnie piersiowe i zębate oraz dbać o pełną ruchomość stawów barkowych. Równocześnie należy wzmacniać osłabione mięśnie grzbietu, w tym: prostownik grzbietu, równoległoboczny, czworoboczny, najszerszy grzbietu oraz mięśnie głębokie grzbietu.

Kolejnym etapem jest ćwiczenie mięśni głębokich oraz mięśni brzucha. Proces terapeutyczny skupia się również na nauce prawidłowej postawy ciała. Bardzo istotne są również ćwiczenia oddechowe oraz przywrócenie pełnej ruchomości klatki piersiowej. Skuteczna może być też terapia manualna w celu rozluźnienia nadmiernie napiętych mięśni.

Problematyczne mogą być sytuacje, w których pogłębiona kifoza towarzyszy procesom chorobowym takim, jak: krzywica, gruźlica, czy zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. W takich przypadkach pełne wyleczenie jest mało prawdopodobne, a fizjoterapia skupia się na utrzymaniu jak najlepszej sprawności kręgosłupa oraz układu oddechowego.

Plecy okrągłe – ćwiczenia dla dzieci.

  1. Rozciąganie mięśni piersiowych:
  • Stań przy framudze ściany. Ugnij rękę w łokciu i barku pod kątem 90 stopni i oprzyj rękę o ścianę.
  • Zrób wykrok w przód nogą bliższą ściany. Wykrok powinien być na tyle duży by czuć rozciąganie na przedniej stronie ramienia.
  • Utrzymaj wyprostowaną postawę i lekko napięty brzuch.
  • Utrzymaj pozycję 30 sek. Powtórz 5 razy na obie strony.
Rozciąganie mięśni piersiowych

2. Rozciąganie odcinka piersiowego kręgosłupa:

  • Połóż się na wałku lub zwiniętym na sztywno kocu. Wałek powinien znajdować się pod odcinkiem piersiowym.
  • Ułóż ręce pod głową.
  • Wychyl się w tył.
  • Nie wypinaj brzucha, utrzymaj go w lekkim napięciu.
  • Utrzymaj pozycję 10-20 sek. Powtórz 15 razy.
Rozciąganie odcinka piersiowego kręgosłupa

3. Wzmacnianie mięśni głębokich i mięśni brzucha:

  • Przejdź do pozycji czworaczej. Upewnij się, że barki, łokcie i ręce znajdują się w jednej linii i nie wyprzedzają barków. Kolana powinny znajdować się na linii bioder. Stopy powinny opierać się na palcach.
  • Napnij mięśnie brzucha i unieś nieznacznie (2-3 cm) kolana nad ziemię.
  • Utrzymaj pozycję 10-20 sek. Powtórz 20 razy.
Wzmacnianie mięśni głębokich i mięśni brzucha

4. Wzmacnianie mięśni kręgosłupa:

  • Połóż się na brzuchu. Ułóż ręce w skrzydełka.
  • Unieś ręce i głowę w górę.
  • Utrzymaj pozycję 20 sek. Powtórz 15 razy.
Wzmacnianie mięśni kręgosłupa

5. Wzmacnianie mięśni kręgosłupa:

  • Połóż się na brzuchu. Wyciągnij przed siebie wyprostowane ręce.
  • Unieś wyprostowane ręce i nogi.
  • Wytrzymaj 10-20 sek. Powtórz 15 razy.
Wzmacnianie mięśni kręgosłupa

Podsumowanie

Plecy okrągłe to wada postawy, w której odcinek piersiowy kręgosłupa jest nadmiernie uwypuklony ku tyłowi. Odpowiednio prowadzona fizjoterapia i systematyczne ćwiczenia pozwolą na wyleczenie tej wady. Kluczowe jest również utrzymywanie prawidłowej postawy ciała w ciągu dnia, gdyż garbienie się będzie osłabiało mięśnie i pogłębiało tę wadę.